Empatyczna opiekunka

Tematem empatii chciałam się zająć już od jakiegoś czasu. Chodziła mi ta empatia po głowie i wreszcie o niej piszę. Czytam o niej dosyć często w grupach oraz na forach opiekunek i nie mogę uwierzyć, że słowo empatyczna w naszym kręgu jest używane z cynizmem, powiązane z „wyśmiewaniem się” i jest krytykowane w setkch komentarzy pisanych bądź co bądź przez same opiekunki.

Zawsze myślałam, że empatia jest cechą pozytywną. Wręcz sama pisałam w moim życiorysie, starając się o pracę, że cechuje mnie empatia. Wydawało mi się, że jedną z cech, które trzeba posiadać pracując w branży opiekuńczej jest empatia. Ba, nawet firmy w swoich ofertach pracy, wymieniają ją jako jedną z pożądanych cech opiekuna. Teraz to sama nie wiem, czy warto używać tego słowa w grupach opiekunek, czy lepiej się nie narażać na hejt, krytykę, oszczerstwa itp. Cecha ta wyraźnie nabrała wydźwięku negatywnego w naszej branży. To jest moje subiektywne zdanie i możecie się z nim nie zgadzać.

Czy to jest empatia?

W jakim kontekście mówi się teraz o „empatycznej” opiekunce w naszym internetowo-opiekuńczym świecie::

Empatyczna, czyli dająca sobie wchodzić na głowę.

Empatyczna, czyli nie mająca własnego zdania w pracy.

Empatyczna, czyli robiąca wszystko, co podopieczna sobie życzy, łącznie z myciem okien, sprzątaniem piwnic, strychów itp.

Empatyczna, czyli włażąca podopiecznej w d—pę. Dosłownie. Nie przesadzam. Tak wiele razy to słyszałam i „nóż mi się w kieszeni otwierał”.

Empatyczna, czyli nie mająca przerw w pracy, gdyż albo uważa, że tych przerw nie musi mieć, albo nie umie ich wyegzekwować.

Empatyczna, to ta, która obcina włosy swojej podopiecznej bawiąc się we fryzjera.

Empatyczna, to ta, co piecze ciasta.

Aż wreszcie empatyczna opiekunka, czyli ta psująca „sztelę”, czyli miejsce swojej pracy.

Empatyczna to ta „zła”.

Drogie panie! Nie tak. Nie zgadzam się z tym.

Powiedzmy sobie, czym jest wreszcie ta empatia? Według Wikipedii „empatia to zdolność odczuwania stanów psychicznych innych osób (empatia emocjonalna), umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość (empatia poznawcza)”. Prościej mówiąc jest to umiejetność rozpoznawania i rozumienia emocji drugiego człowieka, umiejętność współodczuwania emocji innych.

Kiedy jesteś więc empatyczna w pracy? W czym przejawia się twoja empatia?

Według mnie empatyczna opiekunka zapoznaje się ze schorzeniem podopiecznego, jego przypadłością, stanem chorobowym, stopniem niepełnosprawności, niedołężności, nim przystąpi do pracy lub w pierwszych dniach swojej pracy, po to, aby mogła lepiej zrozumieć zachowania podopiecznego. Osoba z demencją potrafi być agresywna, słownie i fizycznie, co nie znaczy, że jest nam wrogiem z racji tego, że jesteś z Polski, bądź że nie ma do Ciebie szacunku.

Empatyczna opiekunka zdaje sobie sprawę, że zły humor podopiecznej, marudzenie, może wynikać z bólu i dolegliwości związanych z podeszłym wiekiem podopiecznego i ona nie bierze tego do siebie, tylko rozumie, że tak może być. Bo jeżeli coś człowieka boli, różnie reaguje.

Empatyczna opiekunka wie, że od czasu do czasu podopieczna może mieć ochotę na coś słodkiego. Przecież jest dalej człowiekiem, tylko już nie może piec. Więc jeżeli pyta się opiekunki, czy umie piec, to odpowie, że tak (jeżeli tak rzeczywiście jest) i upiecze to ciasto.

Ale też empatyczna opiekunka potrafi powiedzieć: „Ania upiekła pani ciasto, ja nie umiem piec, ale z chęcią znajdę cukiernię, w której są domowe ciasta i mogę Pani je kupić”. Jeżeli podopiecznej to nie pasuje, to trudno. Czy nie lepiej tak, jak mieć za złe zmienniczce, że ta zepsuła „sztelę”, bo upiekła ciasto i jest „empatyczna”????

Empatyczna opiekunka zdaje sobie sprawę, że dom podopiecznego jest jej miejscem pracy. Więc nie przestawia rzeczy i nie próbuje je ustawiać po swojemu. Nie wyrzuca bez pozwolenia rzeczy podopiecznego, które być może są jego pamiątką. Opiekunka pracuje w domu podopiecznego a nie rządzi w tym domu. Opiekunka nie jest „panią tego domu”. Już słyszałam kilka razy to stwierdzenie, dlatego w ten sposób piszę

Empatyczna opiekunka rozumie, że podopieczna chce zostać sama w ciągu dnia lub chce porozmawiać sam na sam ze swoją rodziną i nie obraża się o to.

Empatyczna opiekunka potrafi postawić się na miejscu drugiej osoby.

Empatia i poczucie własnej wartości, pewność siebie i asertywność

Empatia nie jest przejawem słabości a wręcz wydaje mi się być ściśle powiązaną z poczuciem własnej wartości, z pewnością siebie, z gotowością szukania rozwiązań, gdy pojawi się problem oraz z asertywnością

Opiekunka powinna znać zakres swoich obowiązków. Powinna wyegzekwować przerwę w pracy, bo wie, że ona jej się należy. Jeżeli jej nie ma, to potrafi porozmawiać o tym z podopieczną, rodziną czy z firmą.

Jeżeli jednak nie potrafi tego zrobić szuka informacji w internecie, pyta koleżanki o poradę, która sobie z tym poradziła.

Jeżeli podopieczna mówi nam, że poprzedniczka myła okna czy uprawiała ogródek a wiemy, że to nie należy do naszych obowiązków, a widzimy, że podopieczna jest zła czy poirytowana, możemy powiedzieć asertywnie:

Widzę, że jest pani poirytowana, ale mycie okien i uprawianie ogródka nie należy do moich obowiązków” lub

Skoro pani mówi, że zmienniczka to robiła, wierzę pani, ale mycie okien i uprawianie ogródka nie należy do zakresu moich obowiązków”.

Co jeśli podopiecznej się to nie spodoba? Czy „empatycznie”, według niektórych, schylimy głowy i zabierzemy się do mycia okien? Nie, rozmawiamy z firmą i jeżeli to nam nie pomoże zmieniamy miejsce pracy.

Nadgorliwość, uległość, brak poczucia własnej wartości, przerzucanie winy na innych

Nie mylmy proszę empatii z nadgorliwością zmienniczki (gdy mimo tego, że wie, że nie musi myć okiem, to mimo wszystko je myje, bawi się we fryzjera, a nie musi), z uległością (gdy ulega podopiecznej w jej złośliwości czy roszczeniowości lub myje te okna, bo zmienniczka tak zarządziła), z brakiem poczucia własnej wartości (gdy godzi się na poniżanie przez podopieczną i na wszystko, o co podopieczna poprosi kosztem swojego zdrowia, kosztem snu i swojej przerwy w pracy), z przerzucaniem winy na innych (gdy nie radzi sobie w tej pracy, a zmienniczka świetnie sobie radzi, wtedy nazywa ją empatyczną i „szuka jej błędów).

Empatia ma swoje granice. Empatią nie jest akceptowanie złośliwości podopiecznej, godzenie się na brak szacunku z jej strony czy obrażanie nas. Empatią nie jest usprawiedliwianie poniżania nas.

Osobiście rozumiem empatię również w ten sposób: „Traktuj innych tak, jak sama chciałabyś być traktowana”. Jak zastanawiasz się, jak pracować w opiece będąc empatyczną, wyobraź sobie siebie za 20-30 lat w wieku senioralnym, z przypadłością taką, jaką ma twój podopieczny.

Z pozdrowieniami

Krysia

6 thoughts on “Empatyczna opiekunka

  • 17 września, 2019 o 6:04 pm
    Permalink

    Brawo Krysiu! Dziękuję Ci za podjęcie tego tematu.Wielokrotnie czytając wpisy ” opiekunek” w internecie miałam dokładnie takie odczucia i spostrzeżenia jak Ty. Nóż się w kieszeni otwiera naprawdę. Boże broń przed takimi pseudo – opiekunkami. Bardzo trafny wpis , dziękuję

    Odpowiedz
    • 18 września, 2019 o 3:14 pm
      Permalink

      Olu, tak naprawdę na tak wielu stronach branży opiekuńczej pisze się negatywnie o empatyczności opiekunek, że sami możemy się pogubić i zastanawiać się czy empatyczna to dobra czy zła. Opiekunki z dużym doświadczeniem też niezbyt pozytywnie wyrażają się o „empatycznych opiekunkach”. Dlatego podjęłam ten temat, bo wiele firm w swoich wymaganiach wylicza empatię. Empatia przydaje się również w wielu innych zawodach. Również w życiu rodzinnym i osobistym. Dziękuję Ci komentarz.

      Odpowiedz
  • 17 września, 2019 o 6:34 pm
    Permalink

    Bardzo podoba mi się Twoja wypowiedź. Tak samo rozumiem empatię, to, krótko mówiąc, niesamowita zdolność odczuwania nastroju drugiej osoby.
    Polecam wszystkim opiekunkom i opiekunom książeczkę „Deutsch fur polnische Pflegekrafte” wydaną przez Langenscheidt. Zwłaszcza jeśli wasz język niemiecki jest nienajlepszy. Tu znajdziecie też proste zasady psychologii opieki nad osobami starszymi. Pozdrawiam

    Odpowiedz
    • 18 września, 2019 o 3:15 pm
      Permalink

      Wea, dziękuję za komentarz a książkę zapisałam do listy książek,którym należy się przyjrzeć. Pozdrawiam

      Odpowiedz
  • 4 stycznia, 2020 o 1:23 pm
    Permalink

    Empatia to cecha której nie można się pozbyć , wykluczyć , to się ma już w sobie na stałe

    Odpowiedz
    • 10 stycznia, 2020 o 8:57 am
      Permalink

      Nick 1, masz rację. Ona jest w nas. Moim zdaniem, jeżeli ktoś jej nie posiada, można ją w sobie wyrobić. Jednak trzeba mieć pewne predyspozycje do pracy ze starszymi i te predyspozycje to część nas. Pozdrawiam i dzięki za komentarz.

      Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.